Politie en veiligheid van de burger

  • De Federale Gerechtelijke Politie heeft 3407 verdachten aangehouden wegens hun vermeende betrokkenheid bij verschillende criminele fenomenen.
  • Een ophelderingsgraad van 60 % toont het succes van opsporingsberichten in de media aan.
  • De nieuwe Directie van de beveiliging (DAB) vestigt zich geleidelijk aan in het politielandschap.

Erick Snoeck

"Sinds ik mijn nieuwe functie eind mei 2019 heb aangevat, heb ik met talrijke gerechtelijke en bestuurlijke overheden en onze partners kunnen spreken. Ik was elke keer verbaasd over de hoge verwachtingen naar ons toe maar ook hoezeer ons dagelijks werk wordt gewaardeerd.

Zowel de verwachtingen naar de Federale Gerechtelijke Politie (DGJ) als de kwaliteit van het geleverde werk zijn elementen die me verheugen en waarop we kunnen verder bouwen in de toekomst.

Ik heb onlangs verschillende geslaagde grootschalige operaties van dichtbij kunnen volgen. Ze zijn het bewijs van ons vermogen tot het mobiliseren van capaciteit en van onze expertise. Het is onze plicht de burgers de veiligheid te bieden waar ze recht op hebben. Daarom wil DGJ een betrouwbare partner blijven, voorbereid op de uitdagingen die zich aandienen en met de ambitie voortdurend de beste weg te zoeken om er te raken."

HOOFDCOMMISSARIS Eric Snoeck
Directeur-generaal a.i. van de gerechtelijke politie


Strijd tegen de criminaliteitsfenomenen

Alle dossiers

Fenomeen %
Geweld - moord en doodslag 10,04%
Terrorisme 9,00%
Drugs - cocaïne - invoer en uitvoer 7,54%
Ecofin - witwassen 6,08%
Diefstallen - georganiseerde criminaliteit tegen goederen door rondtrekkende dadergroepen 5,50%
Drugs - cannabis - productie 4,50%
Mensensmokkel 4,12%
Ecofin - oplichting 3,95%
Ecofin - fiscale fraude 3,47%
Mensenhandel - seksuele uitbuiting 2,66%
Andere (93 fenomenen) 43,13%
Totaal 100%

Aanhoudingen

Fenomeen Aantal*
Drugs - cocaïne - invoer en uitvoer 394
Diefstallen - georganiseerde criminaliteit tegen goederen door rondtrekkende dadergroepen 314
Drugs - cannabis - productie 251
Geweld - moord en doodslag 223
Mensensmokkel 171
Ecofin - oplichting 131
Terrorisme 112
Drugs - synthetische drugs - productie 106
Ecofin - witwassen 104
Diefstallen - in woningen - zonder wapen (andere dan rondtrekkers) 104
Andere (50 fenomenen) 1 497
Totaal 3407

* De term 'aanhouding' heeft hier betrekking op elke gerechtelijke vrijheidsberoving van een verdachte geïdentificeerde persoon conform de Salduz-wetgeving (categorie IV).

Witwasdossiers

lopende onderzoeken naar witwaspraktijken
Lopende onderzoeken naar witwaspraktijken*

* Waarvan 351 nieuwe dossiers opgestart in 2018; een stijging ten opzichte van 2017 (975 dossiers).

Een witwasdossier kan resultaten opleveren die de loutere financiële waarde overstijgen. Zo hebben speurders tijdens een onderzoek niet alleen 1,9 miljoen euro in beslag genomen, ze hebben ook een stuk Belgisch cultureel erfgoed gevrijwaard door onuitgegeven platen van stripverhalen van een bekend auteur terug naar Belgische bodem te brengen.

Kindermisbruik

40 slachtoffers
slachtoffers geïdentificeerd
9 daders te identificeren
daders geïdentificeerd

De cel Kinderporno van de Directie Serious Organised Crime (DJSOC) van de Federale Politie is er in 2018 in geslaagd 40 slachtoffers en 9 daders te identificeren, tegenover respectievelijk 17 slachtoffers en 9 daders in 2017. Sinds 2009 heeft dit team 199 Belgische slachtoffers en 103 Belgische daders geïdentificeerd.

De identificatie van slachtoffers en daders op basis van in beslag genomen beeldmateriaal kan monnikenwerk zijn: in grote dossiers 'scannen' de kinderpornorechercheurs soms tot duizenden beelden op één dag, op zoek naar aanknopingspunten.

Voortvluchtige criminelen

345 voortvluchtige criminelen aangehouden
Aangehouden voortvluchtige criminelen*
  • 98 in België
  • 247 in het buitenland

* 44 door het Fugitive Active Search Team (FAST).

Opsporing en signalering

418 opsporingsberichten in de media
Opsporingsberichten in de media

In 250 gevallen (60%) heeft dit geleid tot de opheldering van de zaak.
Dit onderstreept de meerwaarde van de opsporingsberichten en de oproep tot getuigen via de media.

Beschermingsopdrachten

Vip-opdrachten* waarvan 105 in het buitenland
Vip-opdrachten* waarvan 105 in het buitenland
Begeleidingen van waardetransporten inter/intracity : 923
Begeleidingen van waardetransporten inter/intracity***
Opdrachten overbrenging gevaarlijke gevangenen* :  388
Overbrenging gevaarlijke gevangenen**
Escortes Nationale Bank (BNB)
Escortes Nationale Bank (BNB)
Andere transporten (diamanten, kunst en nucleair transport): 31
Andere transporten (diamanten, kunst en nucleair transport)

* 1 opdracht houdt de bescherming in van één vip per dag.
** 1 opdracht houdt de overbrenging in van één gevangene per dag.
*** 1 begeleiding houdt de bescherming in van één geldtransportwagen per dag.

Overbrengingen met hoog risico

Overbrengingen met hoog risico

In april 2018 vond in Brussel het proces plaats van Salah Abdeslam en Sofian Ayari. Zij waren drie dagen vóór hun aanhouding in maart 2016 betrokken bij een schietpartij met de politie. Het was een geslaagd voorbeeld van een overbrenging van gevaarlijke gevangenen vanuit Frankrijk, maar ook wat de politiesamenwerking betreft die optimaal was ondanks de uiterst gevoelige en complexe aard van deze risicovolle opdracht.
Na ongeveer een maand voorbereiding en vier procesdagen was het eindresultaat zeer positief dankzij de inzet van de leden van de Directie van de bescherming, maar ook van haar partners:

  • de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg en de medewerkers van het Justitiepaleis in Brussel;
  • de Groupe d’intervention van de Franse Gendarmerie nationale (GIGN);
  • de Franse speciale eenheden waarmee we hebben samengewerkt voor de uitlevering van Salah Abdeslam aan België;
  • de Directie van de speciale eenheden van de Federale Politie waarvan één snel responsteam (QRF) op het proces gericht was;
  • de politiezone Brussel-Hoofdstad/Elsene voor de bescherming van de locaties;
  • de Directie hondensteun (DACH) voor de sweeping van de plaatsen om mogelijke explosieven op te sporen;
  • de Directie openbare veiligheid met haar APC-voertuigen (Armoured Personnel Carrier);
  • alsook de informatie- en communicatiedienst van het arrondissement (SICAD), de Directie van de operaties inzake bestuurlijke politie (DAO) en de sectie antiterrorisme van de Federale Gerechtelijke Politie van Brussel (FGP/OA3) ter ondersteuning.
Overbrengingen met hoog risico


Vip-escortes en Europese toppen

Vip-escortes en Europese toppen

In 2018 vonden zes Europese toppen plaats (waarvan twee buitengewone: één in verband met migratie en één voor de Brexit) en drie andere buitengewone gebeurtenissen waaronder de NAVO-top in juli en de ASEM-top in oktober. Tijdens deze toppen vinden escortes plaats voor staatshoofden, regeringsleiders of Europese vips.
In 2018 werden tijdens deze escortes 46 230 uren gepresteerd door de Federale Wegpolitie.
Naast deze grootschalige evenementen heeft de Federale Wegpolitie escortes uitgevoerd tijdens 176 'dagelijkse' bezoeken van vips uit 81 verschillende landen.

Vip-escortes

De Directie van de beveiliging gaat met rasse schreden vooruit

De nieuwe Directie van de beveiliging (DAB) van de Federale Politie heeft vorm gekregen. Sinds 2018 voeren de beveiligingsagenten hun beveiligingsopdracht uit op nucleaire sites van klasse 1, met name in de centrale van Tihange en op de site van Fleurus. Deze overnames gebeurden in nauwe samenwerking met het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle. Sinds 1 december 2018 staan beveiligingsagenten overigens in voor de beveiliging van de luchthaven Brussel-Nationaal in samenwerking met de Brussels Airport Company (BAC) en de Luchtvaartpolitie (LPA).

Op termijn zal deze directie 1600 personeelsleden tellen, die een specifieke graad zullen hebben. Naast de overbrenging van gevangenen, de politie van de hoven en rechtbanken, de beveiliging van de nucleaire sites en van Brussels Airport zal ook de beveiliging van de nationale, internationale en Europese instellingen worden overgenomen. Voorts zal de directie de infrastructuren van de SHAPE, de NAVO en de koninklijke paleizen beveiligen.

De Directie van de beveiliging

Het fenomeen "trespassing"

"Trespassing" bestaat erin te voet de treinsporen over te steken terwijl dat verboden en zeer gevaarlijk is.

104 Processen-verbaal opgesteld door de Spoorwegpolitie
Processen-verbaal opgesteld door de Spoorwegpolitie

Succesvolle partnerschappen in de strijd tegen kabeldiefstal

Succesvolle partnerschappen in de strijd tegen kabeldiefstal

In 2018 heeft de Spoorwegpolitie gecoördineerde acties uitgevoerd in de strijd tegen de kabeldiefstallen op het spoor. Het ging om grootschalige acties samen met zowel private partners zoals Infrabel en Securail als met andere politiediensten zoals de Luchtsteun, de Federale Gerechtelijke Politie en de Centrale directie van de bestrijding van de zware en georganiseerde criminaliteit. In de regio rond Luik bijvoorbeeld, werden 29 daders opgepakt.

Vermiste personen

De Cel vermiste personen werd het afgelopen jaar elke week geconfronteerd met gemiddeld 18 onrustwekkende verdwijningen. De meeste personen werden levend en wel teruggevonden.

Vermiste personen

De Federale Politie zet onder meer haar helikopters in om vermiste personen terug te vinden. Dankzij deze luchtsteun:

  • werden 10 personen levend teruggevonden;
  • werden 5 personen helaas dood teruggevonden.

Bestuurlijke aanpak van criminaliteit

Om op een efficiënte wijze de strijd aan te binden met de georganiseerde criminaliteit, is het aangewezen om bovenop de reactieve strafrechtelijke aanpak ook proactief bestuurlijk op te treden. De bestuurlijke aanpak als concept streeft ernaar de georganiseerde criminaliteit via een bijkomende pijler (naast de traditionele gerechtelijke, politionele en financiële pijlers) onderuit te halen: de bestuurlijke pijler.

Met de financiële steun van de Europese Commissie heeft de Federale Politie in 2018 drie Arrondissementele informatie- en expertisecentra (ARIEC) opgericht. Twee daarvan hebben hun activiteiten aangevat op 1 januari 2018 in de arrondissementen Antwerpen en Limburg. Het arrondissement Namen volgde enkele maanden later. Het Naamse expertisecentrum opteerde voor de benaming PAALCO: "Pour une approche administrative de la lutte contre la criminalité organisée". (Voor een bestuurlijke aanpak van de strijd tegen de georganiseerde criminaliteit)
Deze centra geven advies en ondersteuning aan de lokale bestuurlijke overheden in het kader van hun bestuurlijke aanpak van de georganiseerde criminaliteit: beleid inzake de toekenning van licenties, onderhandelingen over de sluiting van vestigingen, effectieve sluitingen enz.

Activiteiten ARIEC Limburg* ARIEC Antwerpen*
Informatie- en sensibiliseringssessies 24 64
Protocolakkoorden met de gemeenteraden 43 /
Strategische analyses 12 6
Bestuurlijke operaties tegen criminele ondernemingen 28 39
Dossiers die juridische steun hebben gekregen 15 5
Ondersteuning van de controleacties 7 6
Hulp bij het meedelen en delen van goede praktijken / 24
Identificatie van verdachte of op te volgen sites 236 /

* PAALCO Namen kan nog geen vergelijkbare cijfers verschaffen.

Beveiliging van de binnenwateren

Beveiliging van de binnenwateren

In de loop van 2018 vonden acht Frans-Belgische grensoverschrijdende acties plaats met als doel de binnenwateren te beveiligen. Dit was met name het geval naar aanleiding van de braderie van Rijsel. Deze acties kennen een bijzonder positief eindresultaat. Zo telden we met name 61 gecontroleerde professionele vaartuigen en 17 gecontroleerde plezierboten, 6 opgestelde processen-verbaal wegens inbreuk op de scheepvaartwetgeving, 3 opgestelde processen-verbaal voor drugbezit …
De internationale acties zijn een gelegenheid waarbij iedereen zijn terreinervaring deelt en de specifieke prerogatieven van alle landen worden samengebracht om een optimaal resultaat te verkrijgen. Beveiliging van de binnenwateren